یکی از تفاوت­های بارز معماری بومی ایران برون­گرایی و درون­گرایی معماری در مناطق شمالی کشور در مقایسه با مناطق مرکزی کشور است. در شمال ایران به دلیل ویژگی­های اقلیمی و کم بودن آفتاب و به دلیل نظارت بر زمین­های کشاورزی پنجره­های بزرگی برای خانه­ها ساخته می­شده است و لذا داخل خانه و محارم خانه نیز از بیرون دیده شدند، به واسطه قدمت این الگوی رفتاری و تکرار آن در طول تاریخ مساله محرمیت و حریم خصوصی در خانه­های شمال ایران با مناطق مرکزی متفاوت است. در نتیجه این موضوع باعث شده است درب خانه­ها در شمال اکثرا قفل نبوده و فضای ورود به داخل خانه برای شهروندان حساسیت برانگیز نباشد. درواقع این یک چرخه است و امروزه با وجود تغییر سیستم­های تهویه و گسترش زندگی شهری در برابر زندگی روستایی و کاهش اقتصاد کشاورزی همچنان این الگوی رفتاری در افراد ساکن شمال دیده­ می­شود و به این موضوع اصطلاحا عادت کرده و برون گرایی در سبک زندگی­شان مشاهده می­شود. در مناطق مرکزی ایران به واسطه تابش شدید و مستقیم خورشید دیوارهای ساخته شده بسیار بلند بوده و تنها یک روزنه در قسمت­های انتهایی دیوار تعبیه می­شده است و پنجره به عنوان واسطه محیط خارجی با داخل خانه از معماری بنا حذف شده است و مردم داخل خانه­های یکدیگر را نمی­بینند و به درجه بالایی از محرمیت عادت دارند و درون­گرایی مشاهده می­شود پس می­توان اذعان کرد طبیعت هزاران سال آن­ها را مجبور کرده است چنین الگوی رفتاری داشته باشند. امروزه با وجود سیستم­های تهویه جدید و قدرتمند و با وجود تعبیه پنجره­ مشابه شرایط اقلیمی معتدل تر، شیشه پنجره­ها از طریق پرده یا کاور همچنان پوشیده می­شوند. این یک چرخه است زیرا در ابتدا طبیعت باعث شده است معماری فرم خاصی به خود بگیرد و در الگوی رفتاری مردم موثر باشد اما با وجود تغییر شرایط سیستم تهویه ساختمان­ها و تغییر سبک زندگی مردم، همچنان این الگوی رفتاری مشاهده می­شود و از بین نرفته است.  امروزه اگر در خانه­های تازه ساز مناطق شمالی پنجره­های زیاد تعبیه نشود خانه اصطلاحا دلگیر تلقی شده و مورد اقبال عموم قرار نخواهد گرفت و در مناطق جنوبی عکس این رفتار مشاهده می­شود. در دنیای امروز تکنولوژی جای اقلیم را گرفته است و با سرعت بالایی بر الگوهای رفتاری تاثیرگذار است.

سوال اصلی این است در طرح­هایی که تهیه می­شود طراح چه قصدی دارد؟ آیا طراح می­خواهد این چرخه را بکشند و فرضا با بهره­گیری از تکنولوژی، برون گرایی را رفتار غالب قرار دهد یا درون گرایی را؟ و آیا در عصر و دنیای تکنولوژی و ارتباطات مباحث مربوط به درون گرایی یا برون گرایی جایگاهی دارد؟